Sinds de oprichting is Circulus-Berkel gericht op het zo efficiënt mogelijk uitvoeren van het restafval- en grondstoffenbeheer van de bij haar aangesloten gemeenten. Die optimalisering vindt plaats op ieder mogelijk gebied. Uit de organisatie bijvoorbeeld kijkt de afdeling planning naar de meest efficiënte inrichting van inzamelroutes. Een deel van de inzameling is – na een Europese aanbesteding – neergelegd bij een commerciële partij, waardoor wij voeling met de markt houden.
Een langjarige ontwikkeling is die richting een afvalvrije regio in 2030. Sinds het begin van deze campagne is de hoeveelheid restafval vrijwel gehalveerd in de regio. Dat levert niet alleen veel meer grondstoffen en dus milieuwinst op, maar vermindert ook de kosten voor de afvalverwijdering van gemeenten. Minder restafval en meer grondstoffen betekent daarnaast ook dat de opbrengsten uit die grondstoffen toenemen. De start van de PMD-inzameling creëert bijvoorbeeld opbrengsten die ten goede komen aan de gemeenten.
Daarnaast is de grootte van Circulus-Berkel voldoende om gewicht in de schaal te leggen bij aanbestedingen. Dat is bijvoorbeeld gebleken bij het nieuwe contract voor de verwerking van restafval. Dat contract is medio 2016 ingegaan en heeft een aanzienlijk lager tarief dat volledig wordt doorgegeven aan de gemeenten. Is onze schaal onvoldoende, dan zoeken we samenwerking. Een mooi voorbeeld daarvan is de aanbesteding van de sortering en vermarkting van PMD dat in 2015 is ingegaan en waarin we gezamenlijk zijn opgetrokken met een aantal collega-bedrijven. In 2017 zullen we voor de verwerking van glas een vergelijkbare samenwerking op gaan zetten om schaalgrootte te creëren.
Circulus-Berkel wil midden in de regio staan en daar waar mogelijk een bijdrage leveren aan de verduurzaming en de ontwikkeling van werkgelegenheid. Daarvoor werken we samen met tal van organisaties en nemen we deel in belangrijke initiatieven. Zo hebben we samen met gemeenten het initiatief voor een Cleantech Regio ondersteund en nemen we deel aan het Gelders Energieakkoord. Ook op ander niveau leveren we bijdragen. Zoals het meedenken bij het project voor de Groene Fabriek in Lochem.
Circulus-Berkel levert een belangrijke bijdrage aan de werkgelegenheid in de regio. In 2016 telden we ruim 780 medewerkers waarvan het grootste deel voor het taakveld grondstoffen. Het werk richten we daarbij zo mogelijk in om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een kans te geven. Daarvoor werken we samen met sociaal werkbedrijven in de regio zoals Felua, Presikhaaf en Sallcon. Met Delta is een detacheringsovereenkomst om mensen naar een duurzame werkplek te begeleiden.
Het afgelopen jaar zijn verschillende initiatieven gestart met een gecombineerd doel: milieuwinst én werkgelegenheid. De introductie van de BEST-tas levert extra werk op mede voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Zo vindt de sortering van de tas plaats bij kringloopwinkels. Een initiatief dat weer voortkomt uit de BEST-tas is de samenwerking met Weee Nederland. Gezamenlijk is een sorteercentrum opgericht voor het e-goed waarmee ook sociale werkgelegenheid is ontstaan. Ook met een textielsorteercentrum dat we in de regio willen ontwikkelen willen we milieuwinst realiseren door het behoud van grondstoffen én sociale winst door het verhogen van de werkgelegenheid.
De transitie van restafval naar grondstoffen stoelt voor een belangrijk deel op participatie. Immers, bronscheiding staat aan de basis van het behoud van grondstoffen met een hoge kwaliteit. In 2016 hebben we zeer succesvolle projecten uitgevoerd om de participatie richting extra afvalscheiding te bevorderen. 100-100-100 is daarvan een zeer aansprekend voorbeeld. De deelnemers realiseerden 83 procent minder restafval door bewuster in te kopen en beter te scheiden. Andere voorbeelden zijn de hernieuwde introductie van de schillenboer in Deventer, CleanWise voor scheiden op school en omgeving en de taxusinzameling waardoor medicijnen voor kanker kunnen worden gemaakt.
Vermindering van restafval en vergroten van het hergebruik van grondstoffen leveren een grote bijdrage aan het milieu. Door hergebruik van grondstoffen hoeven minder primaire grondstoffen gebruikt te worden. Sommige van die grondstoffen zijn eindig: de voorraad van de aarde is op een gegeven moment uitgeput. Voor sommige grondstoffen, zoals bepaalde metalen in e-goed, is dat al binnen enkele decennia. Primaire grondstoffen betekent ook vaak dat er verlies van milieu en natuur optreedt. Voor bijvoorbeeld papier moeten bomen worden gekapt en voor glas uit primaire grondstoffen moet veel meer energie worden gebruikt dan voor oude glasscherven.
De overgang naar minder restafval en meer grondstoffen draagt voor een belangrijk deel bij aan het realiseren van de klimaatdoelstellingen zoals die in Parijs zijn afgesloten. Door minder restafval te verbranden wordt minder CO2 uitgestoten. Door meer grondstoffen her te gebruiken is minder energie nodig, en dat geeft dus een lager verbruik van fossiele brandstoffen.
De noodzakelijke reductie van CO2-uitstoot vraagt ook in de openbare ruimte om een efficiënte inzet van materieel en wagenpark. De optimalisering van routes en daarmee een vermindering van het aantal kilometers blijft een continu proces. Daarnaast verduurzamen wij stapsgewijs ons wagenpark.
Voor het grondstoffenbeheer zijn we voortdurend bezig om het minimum van milieu-impact te vinden, waarbij we natuurlijk ook oog blijven houden voor de sociale en economische impact. Veel hebben we daarin al bereikt, maar er zijn nog steeds mogelijkheden om binnen de regio kringlopen te sluiten. Daarvoor werken we vaak samen met partners.
Een mooi voorbeeld van hoe we lokaal met partners kringlopen sluiten, is het project groene stroom uit gft. Het gft uit de regio wordt al enige tijd op de locatie Wilp-Achterhoek via vergisting verwerkt tot hoogwaardige compost en groene stroom. Sinds medio 2016 wordt een deel van die elektriciteit teruggeleverd. Daarvoor zijn overeenkomsten afgesloten met de duurzame energiecoöperatie Apeldoorn (deA) en met ZutphenEnergie, producent van de groene stroom Attero en Circulus-Berkel. Een deel van die groene stroom levert Attero terug aan de inwoners van Apeldoorn en Zutphen die daarvoor contracten kunnen afsluiten bij de duurzame energieleverancier.
In 2017 wordt gekeken hoe er meer waarde uit gft gehaald kan worden. Er is een onderzoek in ontwikkeling om het keukenafval (GF-fractie) apart van het tuinafval te gaan inzamelen en te verwerken. In Bronckhorst en Deventer worden deze proeven gehouden die vooral gericht zijn op het faciliteren van het scheidingsgedrag in de keuken en het optimaliseren van de verwerking ervan. De GF-fractie zonder tuinafval levert veel meer biogas op en biedt in de toekomst tal van mogelijkheden voor de bio-economie.
Voor incontinentiemateriaal wordt gekeken of een duurzamere verwerking mogelijk is dan verbranden. Er zijn verschillende opties. In Nijmegen zijn vergevorderde plannen voor de bouw van een verwerkingsinstallatie en ook GMB in Zutphen heeft interesse om luiers met zuiveringsslib te gaan verwerken.